Canlı altyazı doğruluğunun yarısı dil ayarından gelir. Önce ana dili seçin, ardından varsa bölgesel varyantı (ör. Türkçe yerine “Türkçe (Türkiye)” veya İngilizce için “UK/US/AUS) belirtin; telaffuz ve yazım sözlüğü buna göre ayarlanır. “Dil paketini indir” seçeneğini etkinleştirerek çevrimdışı modeli yükleyin: ağ dalgalanmasında bile tutarlılık artar, gecikme düşer. Teknik toplantılar için bir özel kelime listesi hazırlayın (ürün adları, kısaltmalar, kişi/marka isimleri) ve mümkünse “özel sözlük” özelliğine ekleyin; yoksa ilk geçişte doğru yazımı notta saklayın ve kopyala–yapıştırla tekrarlayın. Numaraları rakam olarak yazdırma, noktalama ve büyük/küçük harf kurallarını aktif edin; uzun cümlelerde otomatik cümle bölme okuma hızını ciddi artırır. Çok dilli görüşmelerde ikincil dil otomatik algı iyi bir başlangıçtır ama kararsızsa dilleri elle kilitleyin; model, karma kodlarda (code-switching) daha az bocalar. Son olarak, küfür/mahrem filtrelerini bağlama göre seçin; eğitim/iş ortamında yanlış sansür bazen anlamı bozar, esnetilebilir.
Mikrofon stratejisi: doğru kaynak, yerleşim ve işleme zinciri
Altyazı motoru, duyduğu kadar doğrudur. Ayarlarda mikrofon kaynağını açıkça seçin: harici USB mikrofon, kulaklık mikrofonu veya dizüstünün beamforming mikrofon dizisi. Varsayılan “sistem varsayılanı” bazen monitör kamerasına kayar; her oturumda kontrol edin. Yerleşimde ağız–mikrofon arası 15–20 cm, 45° açı ve patlamayı azaltmak için hafif yana konum idealdir. Masa titreşimini kesmek için shock mount veya yumuşak ayaklık kullanın; fan/havalandırma üflemesi doğrudan mikrofona gelmesin. AGC (otomatik kazanç) bazı sistemlerde cümle başını kısmaya yol açar; sabit kazanç + pik sınırlama genelde daha iyi sonuç verir. Gürültü azaltma/eko iptalini (AEC/NS) açın ama aşırı agresif profilleri kullanmayın; s ve f gibi ünsüzlerde ayrıntıyı kesebilir. Örnekleme için 16 kHz konuşma yeterlidir; müzikli/karma içerikte 48 kHz’e çıkmak zamanlamayı iyileştirebilir. Grup toplantılarında “sistem sesini altyazıla” seçeneği varsa açın; hoparlörden gelen konuşma kulaklıkla ayrışır, döngü azalır.
Ortam ve konuşma disiplini: gürültü, hız ve çoklu konuşmacı
Oda akustiği, doğrulukta sandığınızdan büyüktür. Sert yüzeyler yankıyı artırır; perde/halı/akustik sünger ile yutuculuk ekleyin. Arka plan gürültüsü için gürültü kapısı (noise gate) düşük bir eşik değeriyle nefesleri kesmeden gürültüyü bastırır. Konuşurken kısa duraklar bırakmak (200–400 ms) modelin noktalama tahminini düzeltir; çok hızlı konuşmada altyazı “yığılır”. Toplantıda tek konuşmacı kuralı uygulayın; çapraz konuşma WER’i (kelime hata oranı) sıçratır. Aksan çeşitliliğinde vurgulu anahtar kelimeler (rakam, tarih, özel isim) yavaş ve net söylenmeli; kritik sayı/dizinleri tekrarlamak (ör. “on iki—bir iki”) hatayı azaltır. Gerektiğinde ön işleme filtrenizi hızlıca değiştirin: gürültü yükseldiyse “daha güçlü NS”, oda sakinleştiyse “hafif NS + yüksek netlik”.
Gizlilik ve yerel işleme: veriyi cihazda tutma, izinler ve saklama
Erişilebilirlik bir kolaylık, aynı zamanda kişisel veri demektir. İlk ilke: mümkünse yerel işleme (on-device) modunu açın; ses cihazdan çıkmadan metne döner. Çevrim içi modlar için uçtan uca şifreleme ve günlük tutmama politikalarını tercih edin. Uygulamalara mikrofon izni verirken “yalnız kullanılırken izin ver” yaklaşımını benimseyin; arka planda dinleme riskini düşürür. “Altyazıyı kaydet” seçeneği varsayılan kapalı kalsın; açacaksanız dosyaların salt okuma paylaşımı ve otomatik bitiş tarihi olsun. Toplantılarda açık rıza alın; bazı yargı bölgelerinde kayıtsız metin bile hukuken “kayıt” sayılabilir. Üçüncü parti bulutlarla senkron gerekiyorsa kişisel/iş hesabını ayırın ve yalnız beyaz liste klasörlerini senkronize edin. Son adım, temizleme ritmi: haftalık olarak geçici altyazı dosyalarını ve önbelleği silin, uygulamaların “teşhis verisi” paylaşımını kapatın.
Doğruluğu ölçme ve iyileştirme: hızlı WER turu ve geri bildirim döngüsü
Ayarların işe yarayıp yaramadığını görmek için beş dakikalık bir WER mini testi yapın: kısa bir referans metni yüksek sesle okuyun, altyazıyı kopyalayın ve farkları sayın (ekleme/silme/yanlış). Mikrofonu 5 cm yaklaştırıp uzaklaştırın, gürültü profilini değiştirin; en düşük hata hangi kombinasyonda? Terimler listenizi her toplantıdan sonra güncelleyin; bir kez düzelttiğiniz ürün adı bir sonraki sefer ilk seferde doğru çıkar. Alt satırda gecikme tamponunu (latency buffer) +100–200 ms artırmak, hızlı konuşmacılarda hatayı azaltabilir; çok yüksek tampon ise takip hissini bozar. Renk/kontrastı kişinin görsel ihtiyacına göre ayarlamayı unutmayın; okunabilirlik = algılanan doğruluk.
Bir yanıt yazın